Jakie są rodzaje ceramiki? Poznaj jej rodzaje i wachlarz zastosowań

Ceramika jest dziedziną sztuki, której początki datuje się aż na 7,5 tysiąca lat temu. Początkowo służyła do wyrabiania podstawowych naczyń, jednak z czasem zyskała wiele nowych zastosowań. Przez wzgląd na swoją różnorodność, bez ogródek można powiedzieć, że ceramika niejedno ma imię. Jakie są rodzaje ceramiki i co warto o niej wiedzieć? Wszystkiego dowiesz się z poniższej publikacji.

Przewodnik po rodzajach ceramiki: od porcelany po fajans

Chociaż ceramika na ogół kojarzona jest z wytwarzaniem podstawowych naczyń i zastawy stołowej, współcześnie wykorzystywana jest na wiele innych sposobów. Ma ona ogrom najróżnorodniejszych zastosowań — od produkcji artystycznych rzeźb i inżynierii, przez przemysł, ceramikę medyczną, a także nowoczesne technologie.

Na co dzień obcujemy szczególnie z kilkoma rodzajami ceramiki. Wśród nich wymienić należy:

• porcelanę — mimo swojej pozornej delikatności, jest naprawdę trwałym materiałem. Wytwarzana jest z kompozycji kilku surowców: glinki kaolinowej, kwarcu oraz skalenia. Jej początki sięgają starożytnych Chin, natomiast dopiero w XVIII wieku w Niemczech stworzona została pierwsza europejska porcelana. Odkrycie to uważa się powszechnie za nowy rozdział w historii ceramiki;
• terakotę — odznaczają ją ciepłe kolory ziemi, wytrzymałość oraz organiczny wygląd. To tradycyjny materiał wykorzystywany nie tylko w budownictwie (do tworzenia płytek elewacyjnych oraz cegieł). Obecnie znajduje przeznaczanie w architekturze, w tworzeniu dekoracyjnych elementów;
• kamionkę — rodzaj gliny, która stosowana jest do produkcji ceramiki, w głównej mierze naczyń (talerzy, misek, garnków, kubków ceramicznych oraz filiżanek) oraz pozostałych obiektów codziennego użytku;
• porcelit — rodzaj ceramiki technicznej, który wyróżnia się wysoką wytrzymałością mechaniczną, dobrymi właściwościami izolacyjnymi, a także wysoką odpornością na ścieranie. Z tego względu znajduje zastosowanie w rozmaitych działach przemysłu, przede wszystkim tych, w których nacisk kładzie się na trwałość mechaniczną oraz odporność na wysoką temperaturę;
• fajans — to, co wyróżnia ten rodzaj ceramiki, to szkliwiona powierzchnia, a także dekoracyjne, wielobarwne desenie. Zastosowanie znajduje nie tylko w sztukach rzemieślniczych, ale i przemyśle artystycznym.

Wachlarz rodzajów ceramiki daje wiele możliwości, dlatego materiał, z którego niegdyś wytwarzano jedynie podstawowe naczynia, stał się niezwykle cenionym elementem powszedniego użytku.

Jak rozpoznać jakość ceramiki?

Mnogość rodzajów ceramiki sprawia, że niekiedy trudno nam dostrzec różnice i wytypować najlepszy materiał. Na szczęście znamy kilka skutecznych i przystępnych sposobów, pozwalających odróżnić jej typy oraz ocenić jakość poszczególnych wyrobów.

Pierwszym z nich jest ocena wyglądu, w którą wchodzą sprawdzenie powierzchni (m.in. to, czy jest gładka, jednolita i pozbawiona namacalnych pęknięć bądź tzw. zadziorów), a także grubości i wytrzymałości ścianek. Kolejną wskazówką na to, jak rozpoznać jakość ceramiki, jest kontrola dźwięku. Wystarczy ostrożnie uderzyć ceramikę palcem, a następnie wsłuchać się w wydane brzmienie. Jeżeli dźwięk jest tępy, to znak, że wyrób może być źle wypalony. Z kolei wysoki, czysty ton najczęściej wskazuje na odpowiednio wypaloną ceramikę.

Produkty ceramiczne do codziennego użytku, takie jak garnuszki czy talerze ceramiczne powinny być funkcjonalne, trwałe i bezpieczne w stosowaniu. Aby mieć pewność, że spełniają wyszczególnione cechy, wyroby ceramiczne muszą mieć równomierny koloryt, masę i pochodzić od sprawdzonego producenta.

Na koniec warto podkreślić, że ocena jakości ceramiki zawsze powinna być uwarunkowana od konkretnego przeznaczenia wyrobów. Przykładowo, ceramika artystyczna ma inne kryteria oceny od ceramiki użytkowej. Dodatkowym, subiektywnym faktorem oceny, rzecz jasna są własny gust, estetyka i poczucie smaku.

Zobacz także nasz poprzedni wpis: Porcelana czy ceramika? Wady i zalety

Ceramika artystyczna a użytkowa — co warto wiedzieć?

Ceramika artystyczna i użytkowa to dwa odmienne podejścia pracy z charakteryzowanym rodzajem materiału. Ich cechy i zastosowania różnią się od siebie, co w głównej mierze uwarunkowane jest przeznaczeniem wyrobu oraz intencją twórczą artysty. Co je odróżnia?

• Ceramika artystyczna — jej nadrzędnym celem jest wyrażenie twórczej wizji autora. Z tego względu nierzadko jest ona unikatowa i niepowtarzalna. Co warte podkreślenia, ceramika artystyczna często wiąże się z elementami dekoracyjnymi, dlatego w tej dziedzinie zazwyczaj przeważa zasada formy ponad funkcję.
• Ceramika użytkowa — jak sama nazwa wskazuje wyroby z ceramiki użytkowej, są praktyczne i w pełni funkcjonalne. W poczet nadmienionej kategorii wchodzą przedmioty, z których korzystamy na co dzień, a są nimi m.in. garnki, kubki i talerze. Kolejną sprzecznością między ceramiką artystyczną a użytkową jest powtarzalność (wzory, desenie, kształty, kolekcje, etc.) i łatwa dostępność drugiej z wymienionych dziedzin.

Ceramika niejedno ma imię

Warto zdać sobie sprawę z tego, że ceramika jest nie tylko utrwalonym materiałem rzemieślniczym. Poza tym odgrywa również fundamentalną rolę w tworzeniu nowoczesnych technologii i innowacji. Jest to możliwe za sprawą jej wielofunkcyjności, różnorodności zastosowań i niezwykłej trwałości. Dzięki wspomnianym cechom ceramika uważana jest za niezastąpiony element masy gałęzi życia — zarówno codziennego, jak i przemysłowego.

Jeśli jesteś fanem lub fanką ceramiki, zarówno tej użytkowej jak i artystycznej koniecznie sprawdź szeroka ofertę dostępną w naszym sklepie pakamera.pl. Niezwykłe produkty tworzone w polskich pracowniach z pewnością, cię zachwycą.