Zwyczaje wielkanocne w Polsce – czy znasz je wszystkie?

Sprawdź się. Zobacz, czy zwyczaje wielkanocne w Polsce nie są Ci obce! Do zabawy możesz zaprosić dzieci, rodzinę i przyjaciół. Rozmowa o tradycjach, jak nic innego, buduje atmosferę i sprawia, że wszyscy nie mogą doczekać się świąt jeszcze mocniej!

Wielkanoc w Polsce kojarzy się przede wszystkim ze święceniem pokarmów, nabożeństwem rezurekcyjnym, obfitym śniadaniem i śmigusem-dyngusem. Nie są to jednak wszystkie tradycyjne zwyczaje.

Popularne tradycje wielkanocne w Polsce

Polskie tradycje wielkanocne łączą w sobie elementy religijne, ludowe i rodzinne. Celebruje się je już od Środy Popielcowej, czyli początku Wielkiego Postu, a wydarzenia nabierają tempa na tydzień przed uroczystą niedzielą, w Niedzielę Palmową.

Niedziela Palmowa

Kurz na butach pielgrzymów zmierzających do Lipnicy Murowanej miesza się z zapachem suszonych kwiatów i ziół. W tej małej miejscowości odbywa się najbardziej spektakularny konkurs palm wielkanocnych w Polsce. Najwyższe z nich sięgają ponad 30 metrów!

Wielkanocny zwyczaj święcenia barwnych palm z suszonych roślin lub bibuły jest obecny w niemal każdej polskiej rodzinie. W niedzielę poprzedzającą Wielkanoc niesie się je do Kościoła. Po poświęceniu często zatyka się je za święty obraz lub krzyż. Teraz możesz je na przykład włożyć w wianki wielkanocne zdobiące twój dom. W przeszłości miały chronić dom przed piorunami i zapewniać domownikom zdrowie przez cały rok, a dziś budują świąteczną atmosferę.

Wielka Sobota

W Wielką Sobotę rodzinne tradycje i zwyczaje wielkanocne nakazują zanieść do kościoła święconkę. Wszystkie obecne w niej produkty mają znaczenie symboliczne, dlatego weź to pod uwagę, decydując, co włożyć do koszyczka wielkanocnego. Jajko jest znakiem nowego życia, chleb – ciała Chrystusa, a wędlina – ofiary z baranka składanej przez Izraelitów. Dzisiaj mają przynieść dobrobyt całej rodzinie.

Przygotowania do Wielkanoc

Świąteczne zwyczaje wielkanocne zakazują ruszania poświęconych pokarmów od razu po wizycie w Kościele. Muszą one wytrwać do niedzieli. Koszyczek stawia się na stole lub w kącie pięknie uporządkowanego pokoju. Tradycja wiosennych porządków ma swoje korzenie w czasach, gdy domy były ogrzewane węglem i drewnem a po zimie ściany i sufity były dosłownie czarne od sadzy. Dziś wciąż szorujemy i polerujemy wszystko na błysk.

W Wielką Sobotę ostatnie porządki są już zazwyczaj zakończone i można zabrać się za pieczenie ostatnich mazurków, przygotowywanie sałatek i innych pyszności, które znajdą się następnego dnia na wielkanocnym stole.

Wciąż nie wiesz, jak udekorować dom na Wielkanoc? Wystarczy, że wykorzystasz w tym celu żywe kwiaty (żonkile, tulipany, bazie), lniany obrus i kiełkującą rzeżuchę. Możesz również pokusić się o figurki i wianki. Nie musisz dawać wielu dodatków, żeby poczuć świąteczną atmosferę.

Wielkanoc

Świąteczny poranek zaczyna się dźwiękiem dzwonów rezurekcyjnych. Po mszy i wypoczynku następuje moment, na który wszyscy czekają, czyli uroczyste śniadanie. Jedzenie rozpoczyna się dzieleniem się święconym jajkiem, w podobnym sposób jak w Boże Narodzenie Opłatkiem.

Na stole ląduje żurek na domowym zakwasie, przygotowywany często tydzień wcześniej, biała kiełbasa własnej roboty i jajka – obowiązkowo z chrzanem tak ostrym, że aż łzy same płyną z oczu.

Lany poniedziałek

Śmigus-dyngus to tradycjach o pogańskich korzeniach. Dawniej oblanie wodą było formą oczyszczenia i błogosławieństwa. Im bardziej mokra była panna, tym mocniej rosły jej szanse zamążpójście w tym roku!

W niektórych regionach Polski wciąż praktykuje się staropolski zwyczaj smagania dziewcząt ubranych w wianki wierzbowymi witkami, który miał im zapewnić urodę i płodność. Jednak w większości miejsc wiadra poszły w odstawkę, a lany poniedziałek obchodzą już tylko dzieci, oblewając się z pistoletów na wodę.

Nietypowe tradycje i zwyczaje wielkanocne

Jakie są naprawdę ciekawe zwyczaje wielkanocne? W Lednicy Górnej pod Krakowem w Poniedziałek Wielkanocny na ulicach grasuje…usmolony mężczyzna w podartej sukience! Według legendy Siuda Baba była dawną kapłanką, która przez cały rok strzegła świętego ognia. Dziś w towarzystwie „Cygana” i grupy krakowiaków, przemierza wieś w poszukiwaniu młodych panien, by wysmarować je sadzą. Dziewczęta mogą się wykupić pocałunkiem lub datkiem.

Jakie są zwyczaje wielkanocne w Wilamowicach i Brzeszczach? W tych śląskich miejscowościach w śmigus-dyngusa na ulicy można spotkać Śmierguśników, czyli przebierańców w charakterystycznych strojach z kolorowymi falbanami i tajemniczymi maskami. Chodzą oni od domu do domu, szukając wolnych panien, aby polać je wodą w akompaniamencie wesołych tańców i śpiewów.

Dziady śmigustne, tajemnicze postacie, owinięte w słomę i ukryte za futrzanymi maskami, pojawiają się w nocy z niedzieli na Poniedziałek Wielkanocny w okolicach Limanowej. Nie usłyszysz od nich ani słowa, ponieważ komunikują się tylko pomrukami i dźwiękami wydawanymi na blaszanych rożkach. Ich pojawienie się w zagrodzie zwiastuje szczęście.

Wielkanocne tradycje i zwyczaje na Rzeszowszczyźnie mają orientalny akcent. Przy tamtejszym Grobie Pańskim pełnią wartę Turki, czyli grupy mężczyzn w strojach inspirowanych tureckimi mundurami. W Święto Zmartwychwstania zamieniają się w paradną straż, prezentując przed mieszkańcami efektowną musztrę.

Zwyczaje wielkanocne dla dzieci, które umilą Święta

Zwyczaje wielkanocne w Polsce ewoluują. Z Zachodu przyszły pomysły na wielkanocne upominki oraz zwyczaj szukania jajek wielkanocnych w ogrodzie lub domu. Coraz bardziej popularne staje się również nocne polowanie na świecące pisanki. Możesz również pokusić się o zorganizowanie olimpiady wielkanocnej. Przygotuj tor przeszkód dla toczących się pisanek albo zawody w rzucaniu papierowymi jajkami do koszyka.

Zwyczaje wielkanocne dla dzieci i dorosłych mają być przede wszystkim dobrą zabawą! Jeśli szukasz ozdób, które umilą ten czas, wejdź na Pakamera.pl.