Kupując ubrania, warto skupić się nie tylko na kroju czy designie, ale również materiale, z którego są wykonane. To on w dużej mierze decyduje o jakości odzieży, nadając jej konkretne właściwości. Będąc świadomym konsumentem, musimy też wiedzieć, jakie właściwości mają poszczególne tkaniny. Które z nich warto wybierać, jakich lepiej unikać?
Spis treści

Czym różnią się włókna sztuczne od syntetycznych?
Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że włókna sztuczne nie są tym samym, co włókna syntetyczne. W rzeczywistości to dwa różne rodzaje tkaniny, ale mają jeden wspólny mianownik – powstają w warunkach laboratoryjnych. Surowce wykorzystywane do produkcji materiałów sztucznych występują w przyrodzie, natomiast materiały syntetyczne powstają ze składników niewystępujących w naturze.
Materiały sztuczne to na przykład:
- wiskoza,
- lyocell,
- modal,
- acetat,
- cupro.
Tymczasem najbardziej rozpoznawalne materiały syntetyczne to:
- elastan,
- poliester,
- poliamid,
- akryl.
Materiały sztuczne mogą mieć podobne właściwości do naturalnych. Dobrym przykładem jest wiskoza (pozyskiwana z celulozy), która podobnie jak bawełna jest miękka, oddychająca, dobrze chłonie wilgoć. Jej wadą jest natomiast podatność na zagniecenia, przez co bluzki czy sukienki z wiskozy wymagają prasowania.
Podobne właściwości wykazuje modal, który może pochłonąć nawet do 50% więcej wilgoci niż bawełna. Materiał ten nie mechaci się ani nie gniecie, jednak może się rozciągać. Tymczasem lyocell uznawany jest za jeden z najbardziej ekologicznych, sztucznych materiałów. Gdy poddamy go kompostowaniu, ulegnie biodegradacji już w ciągu 6 tygodni. Jego obróbka nie wymaga natomiast zużywania dużej ilości wody w porównaniu z innymi tkaninami.
Znacznie mniej znane materiały sztuczne to acetat i cupro. Pierwszy z nich wykorzystywany jest przede wszystkim do produkcji podszewek, natomiast drugi coraz częściej bywa wykorzystywany w produkcji koszul i bluzek.
Nieco inne właściwości mają materiały syntetyczne. Najpopularniejszy z nich, poliester, jest odporny na zagniecenia, rozciąganie i plamy, ale jest też mało przewiewny, przez co wzmaga pocenie. Poliamid również się nie gniecie, jest też odporny na uszkodzenia mechaniczne. Jego wadą jest natomiast duża sztywność.
Akryl rzadko wykorzystuje się w produkcji ubrań, gdyż uchodzi za materiał mało komfortowy w noszeniu. Z drugiej strony, stanowi dobrą alternatywę dla osób uczulonych na wełnę.
Elastan natomiast dodawany jest do innych materiałów (najczęściej naturalnych), zapewniając większą elastyczność ubrań.
Przykłady materiałów naturalnych
Najpopularniejszym materiałem naturalnego pochodzenia jest bawełna. Charakteryzują ją:
- wysoka higroskopijność,
- odporność na rozciąganie,
- przewiewność,
- komfort noszenia,
- łatwość pielęgnacji.
Bawełna znajduje zastosowanie w produkcji odzieży casualowej i eleganckiej. Polecana jest przede wszystkim niemowlętom, małym dzieciom oraz osobom, które mają tendencję do pocenia. Materiałem bawełnianym szczególnie dedykowanym dzieciom jest muślin.

Innym znanym materiałem naturalnym jest skóra. Jej zaletą jest duża wytrzymałość na różnego rodzaju uszkodzenia, dzięki czemu może posłużyć przez lata. Wymaga jednak odpowiedniej pielęgnacji oraz czyszczenia.
Zupełnie inne właściwości ma len, który charakteryzuje się wyjątkową przewiewnością oraz komfortem noszenia. Z drugiej strony jest to materiał gniotliwy, dlatego wymaga odpowiedniego prasowania.
Wśród dobrze znanych materiałów naturalnych znajdują się również jedwab i wełna. Pierwszy kojarzy się przede wszystkim z luksusem, dlatego znajduje zastosowanie w produkcji odzieży eleganckiej. Jest jednak bardzo delikatny i podatny na uszkodzenia. Drugi natomiast występuje w wielu odmianach, ale cechą wspólną niemal wszystkich jest podatność na rozciąganie.
Przewaga włókien naturalnych – wady i zalety
Wiedząc, jakie cechy charakterystyczne mają poszczególne tkaniny oraz jakie są wady i zalety lyocellu, bawełny, wiskozy czy poliestru, wniosek dotyczący przewagi włókien naturalnych nad syntetycznymi wysuwa się sam.
Materiały naturalne są przyjazne skórze, na ogół nie uczulają (wyjątkiem są pewne odmiany wełny), są trwałe i wytrzymałe. Ponadto pozyskuje się je w zrównoważony sposób, co sprzyja środowisku naturalnemu. Oczywiście, włókna te wymagają odpowiedniej obróbki, która często jest długotrwałym i skomplikowanym procesem.
Podstawową wadą materiałów naturalnych jest gniotliwość, dlatego mogą one zawierać domieszkę elastanu – włókna sztucznego, który dodaje im elastyczności. Materiały pochodzenia naturalnego są też wrażliwe na działanie szkodników i pleśni.
Alternatywą dla nich mogą być tkaniny sztuczne, które posiadają podobne właściwości i znajdują zastosowanie w produkcji odzieży zarówno casualowej, jak i eleganckiej.
Materiały a pora roku – jak dobrać?
Wybór konkretnego materiału uzależniony jest w dużej mierze od pory roku. Wiosną i latem szukamy włókien przewiewnych, lekkich i delikatnych dla skóry. Lniana sukienka, bawełniana koszulka albo koszula z wiskozy to absolutna podstawa letniej garderoby.
Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że muślin jako idealna tkanina na lato wykorzystywany jest nie tylko do produkcji ubranek i pieluszek niemowlęcych. Coraz częściej jest on bazą sukienek, koszulek, a nawet lekkich okryć wierzchnich.
Które tkaniny wybrać, gdy na dworze robi się znacznie chłodniej? Lniane ubrania idealne na lato z pewnością nie sprawdzą się jesienią czy zimą – wtedy zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie klasyczna bawełna. Świetnie sprawdzają się też kaszmir oraz wełna. Osoby uczulone na nią mogą wybrać specjalną odmianę, jaką jest wełna merino. Materiał ten nie podrażnia skóry, dlatego będzie dobry nawet dla dzieci. W przypadku eleganckich ubrań warto wybierać modele wykonane z kaszmiru. Szalik kaszmirowy będzie nie tylko efektownym dodatkiem, ale też pozwala zatrzymać ciepło przy skórze.
Wiosną i jesienią dobrym rozwiązaniem będą kurtki, spódnice albo marynarki wykonane ze skóry. Okrycia wierzchnia najczęściej wyposażone są dodatkowo w podszewkę, gdyż same w sobie nie zapewniają komfortu termicznego.
Jeśli chcesz sprawdzić jak sprawdzi ci się dany materiał koniecznie zobacz propozycje ubrań z różnych materiałów w najnowszych kolekcjach polskich marek na pakamera.pl.
Pytania i odpowiedzi
Jakie są zalety i wady wiskozy jako materiału na ubrania?
Wiskoza jest miękka, oddychająca i dobrze chłonie wilgoć, co czyni ją komfortową w noszeniu. Jej wada to podatność na zagniecenia, co oznacza, że ubrania z wiskozy często wymagają prasowania.
Czy lyocell jest ekologiczną opcją wśród materiałów sztucznych?
Tak, lyocell jest uznawany za ekologiczny materiał, ponieważ jego obróbka wymaga mniej wody, a sam materiał ulega biodegradacji w ciągu 6 tygodni w warunkach kompostowania.
Dlaczego elastan jest dodawany do innych materiałów?
Elastan jest dodawany do innych materiałów, aby zwiększyć elastyczność ubrań, co poprawia komfort noszenia i zapewnia lepsze dopasowanie do sylwetki.
Jakie są właściwości poliestru jako materiału odzieżowego?
Poliester jest odporny na zagniecenia, rozciąganie i plamy, ale jego wadą jest mała przewiewność, co może prowadzić do zwiększonego pocenia.